Featuring Kabul In deep mourningThomas BüschTorsten Oertel, the nice, cheerful head of Kabul’s Goethe Institute, was found dead on Sunday April 20 at his room in Kabul. It was not a crime, but apparently an accident. Anyone who knew Torsten knew how much he loved playing practical jokes. We will miss his sense of humor and his remarkably commitment for the Goethe Institut and the people in Kabul. We still remember with warm feelings the sunny morning when he picked us up at the third checkpoint at Kabul airport after our 36 hour journey to Afghanistan. A small memorial service will be held on April 22 at the Kabul military airport befor his coffin will leave Kabul for Germany. All his friends are very shocked because everybody listed him among the very good friends in Kabul. The final funeral service for Torsten will be held on Saturday, April 26th 2014 at 11 a.m. in the cemetery of Hachenburg, Germany. ... Read more...Afghanistan Modern Literature Festival Held In JalalabadThomas BüschJalalabad city hosted on Wednesday the biggest festival on Afghanistan modern literature. The festival titled ‘Literature and Peace’ was held by the Goethe Institute in Jalalabad city with participation of hundreds of writers, poets and researchers of language and literature from across the country. Read the report by Ahmadullah Ahmadi: د سولې ادبيات د ميني او عاطفې لار ريپورټ احمدالله احمدي په جلال اباد کې د ګويټه انسيټوټ له لوري، د اوسنيو يا معاصرو ادبياتو جشن، دا ځل سولې او ادبياتو ته ځانګړی شوی و. ګويټه انسټيټوټ يا د المان فرهنګي مرکز په نړيواله کچه د فرهنګي او کلتوري ودې لپاره کار کوي ياد انسټيټوت دا ځل په ننګرهار کې د معاصرو ادبياتو اتم ملي جشن جوړ کړی و چې د هېواد د بېلا بېلو برخو څخه ليکوالانو،شاعرانو او اديبانو ترڅنګ ښځينه شاعرانو هم برخه پکې اخيستې وه دغه جشن دوه ورځې دوام وکړ، چې د هېواد نامتو ليکوالو د سولې او ادبياتو په اړه، پر ادبياتو د جګړې د اغېز په اړه او د شعر له لارې د سولې د پېغام رسولو خبرې وکړې د پروګرام په پيل کې د ګويټه انسټيټوټ فرهنګي مسئول ابراهيم هوتک د اوسنيو ادبياتو په اتم جشن کې وويل؛ په ځای د دې چې په ټوپک او توره جنګ وکړو بايد د خلکو فکر مخکې له مخکې جوړ شي، د ده په خبره ليکولان او شاعران به د ادب او ادبياتو له لارې وتوانيږي چې د سولې لپاره چاپيريال جوړ کړي تر څو د خلکو ذهنونه روښانه شي د ننګرهار والي عطاءالله لودين د خپلې وينا په ترڅ کې د ګويټه انسټيټوټ له فرهنګې هڅو څخه ستاينه وکړه چې دا ځل يې د سولې تر نامه لاندې د اوسنيو ادبياتو اتم جشن جوړ کړی دی. ښاغلي لودين په شاعرانو غږ وکړ چې د سولې د بهير ګړندي کولو لپاره په خپلو منظومو کلامونو کې سوله وستايي او جګړه د هېواد په زيان ياده کړي او شعر يې د جګړې دواړو غاړو سولې ته د رابللو لپاره ګټوره طريقه وبلله والي وويل: (( کوم ځای کې چې سوله نه وي، په کوم ځای کې چې امن نه وي هلته د ژوند امکانات نه وي ، هلته ظلم وي، هلته بې وزلي او غربت وي)) د جشن ګډونوال ليکوال او شاعر محمد نبي صلاحي په شعر کې د سولې د پیغام په اړه وايي؛ شاعر او ليکوال کولی شي د خپلو شعرونو له لارې چې د انساني کلام جوهر دی او له بل هر چا زيات کولی شي د سولې ارزښت او دسولې پيغام خلکو ته ورسوي ښاغلی صلاحي وايي؛ شاعران بايد د سولې لپاره داسې شعرونه وليکي چې ولس په دې قانع شي چې ريښتيا هم په سوله کې د ټولو خير دی د جشن بلې ګډونوالې ليکوالې او شاعرې مېرمن پروین ملال وايي؛ شاعر د ټولنې ترجمان دی، چې په وينا يې د ټولنې د ناخوالو او بدبختيو اوخوشبختيو انځور خلکو ته ښيي د آغلې پروين ملال په نظر د دا ډول غونډو جوړول چې شاعران او ليکوال پکې برخه اخلي ګټور يادوي او وايي، چې اخر به د جنګ ښکېلې غاړې هم په دې پوه شي چې سولې ته غاړه کېږدي استاد اسدالله غضنفر بيا وايي؛ چې د سولې پیغام هغه وخت په ښه توګه رسيدلی شي چې له ادبياتو سره ليکوالان په پوره ډول اشنا وي ، او په وينا يې د شعر او ادب ژبه غير مسقيم ژبه ده، او وايي چې که يو شاعر وايي چې موږ سوله غواړو دا شعر ندی بلکې عادي خبرې دي، دا شعر ندی، دا داستان ندی دا بايد شاعران د شعر په ژبه ولس ته ورسوي غضنفر وايي،شاعر بايد په سمبوليک ډول او عميکه ژبه خبرې بيان کړي چې په وينا يی د سولې په برخه کې د شاعر او ليکوال ذهنيت پراخ وي او وايي چې هغه څوک له ځان سره سوله نشي کولی بل څوک به څنګه سولې ته وهڅوي غضنفر وايي: ((هغه څوک چې د علي اخلاقي مفهاهيمو په اړه تصور نلري بيا به يې هم د سولې په برخه کې خبرې نيمګړې وي، اخلاق يعني د ژوند خدمت، د ژوند خدمت خورا پراخ دی)) له پکتيا څخه راغلي ليکوال عارف الله حقپرست د سولې د پیغام د پياوړي کولو لپاره بيا دا نظر لري، چې په عمومي ډول ادبیات د سولې، ميني او عاطفې لاره ده، چې په وينايي په پخوانيو ادبياتو کې هم سولې ته کار شوی او له شاعرانو غوښتنه کوي چې دسولې لپاره غونډې، ورکشاپونه، مشاعري او د سندرو لپاره کنسرتونه جوړ کړي د ګويټه انسټيټوټ له لوري دا لومړی ځل ندی چې د ادبياتو لپاره د هېواد په کچه د ادبياتو جشن جوړوي بلکي په بېلا بېلو فرههنګي برخو کې د ليکوالو او شاعرانو لاس نيوی کړی او تر ډېره يي د افغاني کلتور د بډاينې لپاره په کلتوري او فرهنګي موضوع ګانو کار کړی... Read more...Afghanistan’s modern artists puzzle and provokeThomas BüschShocking, intimate and often bemusing to outsiders, the modern art produced by a small group of young Afghans would come as a surprise to connoisseurs who stalk the galleries of New York, London and Tokyo. At work in small studios and spare rooms in Kabul, they make pieces that seem far away from the harsh, practical world outside where many Afghans focus on surviving the bloody 12-year insurgency. Picasso, Damien Hirst and Chinese dissident Ai Weiwei are among their influences, but they also admit that Afghanistan’s long war has had an inescapable effect on their work. Arif Bahaduri, 22, uses medical plasters to make three-dimensional images at his $100-a-month rented studio in south Kabul, and he is now preparing a 30-minute piece of performance art. “I can’t say exactly how it will go or what will happen, but it is an expression of my deepest inner feelings and identity.” Bahaduri will present his live show later this month at the Afghan Contemporary Art Prize, an annual competition to encourage local artists to move beyond sketches of marketplaces and landscapes. The art prize, which was established in 2008, will be judged by a jury of experts before the exhibition opens, with the winner receiving $1,500 and second place $800. by Ben Sheppard, AFP first published at Art Daily Read the full story at Yahoo News... Read more...Women & Street ArtThomas BüschFirst published in Streetartnews by Shahad Bishara One woman creating quite a stir in the scene is Shamsia Hassani, an Afghan graffiti artist and teacher at the Faculty of Fine Arts, Kabul University. Her works often depicts women in burqas, usually painted blue and feminine-like, or fish. The 24- year-old artist is considered to be her country’s first graffiti artist, which is a significant achievement considering its strict views on gender roles. Shamsia has also collaborated with L.A. street artist El Mac on a mural entitled Birds of No Nation for the 7th Asia Pacific Triennial in Australia. Another young Afghan graffiti artist also making waves is Malina Suliman. Her signature subject is a blue burqa-clad skeleton, a metaphor for the oppression of Afghani women. The 23-year-old artist has received threats and attacks from the Taliban because of her work. She currently resides in Mumbai, India. Read the whole article at Streetartnews... Read more...Radio Interview with an actrees from KabulThomas BüschAli Arash did an interview with the actress Sabera Rezayee in Kabul on this occasion she was acting special for us expressing her ideas for female rights in Afghanistan: صابره رضایی، هنرپیشه ی که از چند سال به این سو در دنیای سینما پا گذاشته است کارنامه پرباری ندارد اما دردنامه بسیاری دارد. با آن که فقط در دو فلم ظاهر شده اما با تهدیدهای زیادی مواجه بوده و از مزاحمتهای تلفنی تا تهدیدهای امینتی را تجربه کرده است کلیب خانم رضایی با آن که به صورت اتفاقی وارد دنیای بازیگری شده است، اما با استعداد خاصی که دارد، درکوتاه مدت توانسته است خود را با تکنیک های مختلف بازیگری آشنا ساخته و درنقش های متفاوتی جایگاهش را در سینمای جوان افغانستان ثابت کند همین چندی پیش خانم رضایی در دومین جشنواره حقوق بشر که امسال در کابل و بامیان برگزار شد، به عنوان بهترین بازیگر زن این جشنواره شناخته شد با نو رضایی تا اکنون درچند فیلم کوتاه داستانی، نقش بازی کرده است رضایی با آن که در نقشهای مختلفی به بازیگری پرداخته اما خود را در نقش های تراژید بیشتر راحت حس می کند. کلیپ این هنرپیشه میگوید، در سینما در صدد آن است تا مشکلات مردم اش را به تصویر بکشد مانند این نقش که بانو رضایی به مشکل بی کاری جوانا پرداخته است کلیپ با همه این ها مسیری که بانو رضایی میپیماید زیاد هم برای او هموار نیست. میگوید به خاطر بازی در یک نقش تهدیدهای زیادی را به جان خریده است کلیپ این هنرپیشه جوان میگوید، در صورت که چنین تهدیدهای ادامه داشته باشد، او این عرصه را ترک خواهد کرد در همین حال این سکه روی دیگری هم دارد. تمنا مژگان از دیگر هنرپیشههای افغان است که در عرصه تیاتر فعالیت می کند این هنرپیشه با آن که میگوید، بازیگری در عرصه سینما و تیاتر چالشهای خاص خودرا دارد اما میگوید، پیمودن این مسیر خالی از لطف هم نیست کلیپ سارا متعمدی دانشجوی که در رشته سینما در دانشگاه کابل درس میخواند نیز از تجربههای مشابهی سخن میگوید، او که سه فلم کوتاه دانشجویی در کارنامه دارد، اذعان می کند، که اگر حمایت خانواده اش نمی بود، بسیار زود عرصه سینما را ترک می گفت کلیپ با همه این ها دورنمای مبهم این مسیر از یک سو و کابوس برگشت طالبان از سویی دیگر از دیگر نگرانی های است که این هنرپیشه ها به آن اشاره می کنند. به گفته آن ها اگر تهدیدهای امینتی در برابر هنرپیشه و سینماگران هم چنان ادامه داشته باشد، عرصه تیاتر و سینما نیز به زودی از هنرپیشه های زن تهی خواهد شد... Read more...Video Portait of the actress Sabera RezayeeThomas Büschmovie by Marzia Halina Sabera Rezayee is a female actress living in Kabul and Fighting for womans rights. Short video Portrait of her last movie and her role in the Afghan society by Marzia Halina.... Read more...The experiences of modern art in AfghanistanThomas BüschRead the text in Dari – Pashto – German After the rupture of the Taliban regime, the way for development in Afghanistan’s art scene was paved. Artists managed to take the new opportunities to create various pieces of art. It was a good time for modern art in Afghanistan’s art and culture scene. Regarded as the reason for that change is the establishment of organisations and groups, the organisation of modern art exhibitions and programs and the creation of more modern pieces as well as the effort and talent of young Afghan artists who pushed the envelope to gather acceptance for new approaches to art, which did increase in comparison to the past. Artists have created numerous works in divers areas of modern art, such as painting, calligraphy, and miniatures to name a few. Also included are areas that do not have a long tradition in Afghanistan’s art history like installations, modern sculptures, street art, video- and sound art, as well as modern music, photography and performance art. Most of the artists are rather young and with their work they attempt to communicate current subjects such as war, violence, freedom, the fight against injustice, and philosophical and social issues. One of the most important personalities in Afghanistan’s modern art scene is Rahraw Omarzad, the manager of the Contemporary Art Center Afghanistan, a video artist himself, and the creator of the piece „Winning or Losing“. Omarzad uses symbols, characteristics and significant surroundings within his works to illustrate the reality of Afghanistan’s past, present and future. Scriptures, symbolic slogans and graffiti on the walls in Kabul belong to the works gathering the most attention from the public. Kabir Mokamel is one of the artists who believe in street art to change how society thinks for the better. He painted several images on Kabul’s walls and showed symbolic pictures on big billboards in public spaces. He says that his works were received with big interest within the population, who serves as he best consultant because first of all it considers these more modern approaches as a form of art and also because of its ability to reflect on them. Installation pieces also belong to the newer artistic experiences in Afghanistan which were displayed in recent exhibitions. Melena Sulayman is one of the youngest Afghan artists who is creating installation pieces. Her work was shown in an exhibition titled „(Stop)“ and covered topics like inequality, violence and the lack of freedom. The art of the installation counts as one of the younger art ventures in Afghanistan. „(Wet Realities)“ are the current installations that were recently arranged by the artist Kobra Khademi in Kabul. The performance showed her slapping her own face for half an hour, in an effort to illustrate the problems and the pain of Afghan women who oppose abrasiveness. Ali Arasch, one of the viewers who observed Kobra’s performance from up close, says that he was surprised and moved, like the rest of the audience. After having witnessed her performance, he now understands the amount of pain Afghan women have to endure. Despite all of that do many Afghans have difficulties to digest the new experiences and accept them as a form of art. The Afghan artists see the creation of new work as the best way to mirror the truth and voice their feelings. Demure intellectuals think that steps like those are necessary to move modern art in Afghanistan forward. It should be noted that most of these events happen in the province of Kabul and that they do neither take place nor are they discussed in more remote provinces. The execution of exhibitions and art festivals as well as other programs and possibilities can play a pivotal role in the development of modern art in Afghanistan. by Nabila Horakhsh, Kabul 2013... Read more...Traces of History – د تاریخی ابداتو په لټهThomas Büschد کابل د تاریخی ښار په زړه کی د سیند په غاړه د لوګیو او ګردونو په منځ کی د رش څخه په ډکه ساحه کی د یوه ښایسته بڼ او زړه را ښکونکي منظر ښکلا سړئ ځانته ور غواړی دا د لوی امپراتور احمد شاه ابدالی د دویم زوی تیمورشاه خان درانی ، کوم چی د افغانستان پلازمینه یې دوه پیړۍ وړاندی د کندهار څخه کابل ښار ته را انتقال کړې وه، مقبره او پر هغه باندی جوړ سوي مزار دی چی اغا خان د خیر ښیګڼی نړیوال بنسټ په افغانستان کی د خپلو پراخو خدمتونو او د هیواد په ګوټ ګوټ کی د تاریخی ابداتو د بیا رغونی او ساتنی په لړ کی د نورو ډیرو کلتوري هڅو پر ادامې سربیره دا هم له پامه نه دی غورځولی او د اوږدې مودې په جګړو کی د تخریب څخه وروسته یې کابو څلور کاله د دغه دنګی ګنبدی د جوړولو او ګټی ته د سپارلو په هڅو تیری کړی چی اوس د نندارچیانو او زیارت کونکو په مخ کی په پرانیستې دروازه د تاریخی کابل د ښکلا برخه ګرځیدلی د تیمور شاه دراني مزار د کابل د زاړه ښار د تیمورشاهی سینما او عایشه درانۍ لیسې په منځ کی موقعیت لری چی شاته یې عمومی منډیي او مخ ته یې د کابل سیند بهیږی ، دغه تاریخی ابده د کابل د جګړو په ترڅ کی ډیره زیانمنه سوی وه او د نه پاملرنی له کبله یې د څیرمه پارک او شاتنی غولي ډیره سیمه د منډيي برخه ګرځیدلې وه او خلګو پکي دوکانونه جوړ کړي وه ، خپله د مزار لاندینی برخه هم د چټلي او ناپاکی له کبله پر مخ د کتلو او زیارت کولو څخه پاته سوی وه چی دغه بنسټ یې د مزار تر ترمیم ډیر د کثافاتو په ایستلو او د دوکانونو په ړنګولو باندی ستړیا کړی ده له نیکه مرغه دغه خیریه بنسټ د تیمور شاه دراني د مزار پر یوازي ترمیم او بیا رغولو باندی بسنه نه ده کړې بلګه خلګو ته د مزار او تاریخي ابداتو څخه د ګټی اخیستنی د شعور ورکولو دپاره یې د مزار د بیارغونی راهیسی پکی ګڼ نندارتونونه هم په لاره اچولی دی چی وروستی هغه یې د غزنی د تاریخی ښار او د هغه وخت د خلاقی معمارۍ په ښایسته ګوتو د جوړو سویو منارونو د انځورونو او میناتوریو نندارتون دی چی د یوې میاشتي دپاره به د کابل په زړه کی د ټولو نندارچیانو په مخ پرانیستی وی د کابل سیند په غاړه د زاړه والاوو په مینځ کی د مزار د لویی دروازې څخه ورننوزې نو د ګڼو درختو په منځ کي د جوړي سوي لاري څخه مخامخ به دی په یوه دنګه او په سپینه اوسپنه پوښلې ګنبده سترګي ښخي سي او د دغه ښایسته منظر ښکلا به دی په پښه نیولو ګامونو خپل ځان ته ور کش کړی ، د مزار په دویم پوړ کی جوړ سوی پراخ سالون چی د څلور پوړه ګنبدی تر هسکه پرانیستی ولاړ دی د دوه پیړۍ وړاندی خټګرۍ د ښه کار شاهدي د خپل ټیکاؤ په ژبه اداء کوي او اوس پکی د غزنی د تاریخی ښار او مینارونو ښایسته انځورونو او په اړه یې د معلوماتو تابلوګاني چی پر سر یې د رڼا کولو دپاره د ښایسته ګروپانو با کیفه وډنه او د نندارچیانو رش د دغه تالا ښکلا یو په دوه کړی ده ، په لیدو سړئ داسی انګیری لکه په یوه وخت چی دواړه تمدنونه له یوې کړکۍ یا سکرین څخه ننداره کوی ، یوازی همدلته د دوه پیړيووړاندی او اتو پیړيو وړاندی تمدنونو د نژدې کولو جادوګر هنر مونده سی د دغه مزار لاندینی پوړ کښی د تیمور شاهی دراني مقبره او سرته یې د ډیري خلګو په وینا د پخوانی پاچا شاه شجاع مقبره او دوه نور قبرونه او دوه لویی ښایسته ډبری چی د نورو پردیو قبرونو شاختی ورباندی لیکل سوی دی په ډیر پاک حالت کی قرار لری د نندارتون لیدلو ته د کابل ښاریانو تر څنګ د ښوونځیو زده کونکي هم خورا په مینه راځی او خوښ دی چی داسی نندارتونونه یې پر مخ پرانیستی دی ، هغوی غوښتنه کوی چی که دا ډول نندارې زیاتی سی نو موږ ته به د خپل تاریخ سره د اشنایی لا ښه موکه په لاس راغلې وی او ګڼ ښاریان هم چی ددغه نندارتون لیدنه یې کول د دغه نندارتون په لاره اچونکو څخه د مننی تر څنګ یې د دغه ډول نورو نندارتونو غوښتنه هم کول تر څو یې د خپل تاریخ او کلتور په اړه د پوهاوی تومنه زیاته و اوسي جلال الرحمن شرر Text by Jalal Sharar Image editor Friba Kaiwan Once again in Kabul, the historical capital of Afghanistan, closer to Kabul River, the tomb of Timorshah, which was ruined due to last three decades of civil war, is newly renovated by Agha Khan foundation. The Timorshah shrine, A park and as an attractive point for the visitors is reopened. Moreover it consist of a large Salon as a museum. The Salon was witnessed a great exhibition of Ghazni province, the province which was built up 8 centuries ago, the visitors were also got chance to see and compare the ancient Afghan culture and civilization of Ghaznavi and Timorshah’s period.... Read more...The Painter of Life – د ژوند انځورګرThomas BüschOman Niazai, video by Sediqullah Badir ومان نیازی د پلالې انځورګرۍ نوښتګر انځورګر دی. هغه له دولسو کلونو راهیسې انځورګري کوي خو له یوه کال راهیسې د هغه انځورونه ډېر مینه وال پیدا کړي دي. تراوسه د ومان نیازی د انځورونو دوه نندارتونونه پرانستل شوي دي ومان پر يو ښه انځورګر سربېره یو ښه شاعر، لیکوال او کاریکاتوریست هم دی موږ يې کور ته سر ورښکاره کړ. هغه د کابل د هوایی بلاکونو شاته په یو ووړ کور کې ژوند کوي، د کار کوټه يې د ميلمنو کوټه هم ده. کاري اوزار يې ډېر ساده او عادي، پخپله وايي چې دغې انځورګرۍ ته ظریف وسایل په کار دي خو دی يې تراوسه په برابرولو نه دی توانیدلی. موږ ولیدل چې هغه څنګه کار کوي او حتی د کار لپاره مېز هم نه لري د نندارتون ګډونکوونکو ویل چې د ومان انځورونه د افغانانو د روان ژوند هیندارې دي... Read more...Poems for Peace – Gudar ZazaiThomas Büsch In parts of the Pashtuns area in Afghanistan war is still going on. On the other hand artists are struggling to bring messages for peace to the world with their songs. Gudar Zazai is one of Afghanistan’s young artists ; he wants to awaken people for the problems of Pashtuns in his poems and his music. He hopes, that this will help the world to understand the Pashtuns and to speak up for them. In Afghanistan it’s necessary to struggle for peace, national unity and development. Pashtun artists can contribute to this process a lot. Gudar Zazai says: he is planning to sing a peace song in five languages of countries, who are still involved in war. 27 years ago he was born in the Aryub Zazai village of the Paktia province. Currently he is living in Kabul city and uses most of his time as a singer. He says: “Considering the fact that I am working for peace and national unity, I try to reach this goal by singing. He says: ”I am working for peace using the language of art”.- Gudar Zazai is also committed to develop the quality of Pashtu and Dari music. He wants other singers also to work for peace with their music. The young singer underlines, that in one way he is singing for peace ain the world, and that on the other hand he is struggling for the development of Pashtu as a language. Radioprogram by Ahmadullah Ahmadi... Read more...
